Merdiven

Bir taş esir etme tekniği: Merdiven

Sürekli tek nefese indir!

Merdiven tekniğinde rakibin nefesini her hamlede bire düşürürsünüz. Rakibin kaçmaktan ve nefesini artırmaktan başka şansı yoktur. Ancak o nefesinin ikiye çıkardığında siz yine bire düşürürsünüz ve bu şekilde başlayan kovalamaca rakibin tahtanın kenarına ya da sizin başka bir taşınıza çarpmasıyla son bulur. Bütün bir grup esir olup tahtadan kalkar. Ancak bu, her iki nefesi olan grubun merdiven tekniğiyle esir edilebileceği anlamına gelmez. Şimdi hangi durumlarda bu tekniği uygulayabiliriz birlikte bakalım.

Şekil 1

Şekil 1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şekil 1’de üçgen işaretli taşın yalnızca iki nefesi var ve hamle sırası siyahta.

Şekil 2

Şekil 2

Şekil 2’den takip edebileceğiniz sekansta siyah her hamlede beyazı tek nefese düşürmekte ve beyaz da çaresiz olarak nefesini çoğaltarak kaçmaya çalışmaktadır. Ancak siyah doğru sırayla oynadığı sürece beyazın kaçma şansı olamaz ve nihayetinde tahtanın ortasında büyük bir beyaz grup siyahın esiri olur. Bu da beyazın pratik olarak oyunu kaybetmesi demektir. Kaçma şansı olmadığı için beyazın 1. hamleden itibaren kaçmaktan vazgeçip tahtanın başka bir yerine oynaması gerekirdi. O zaman kaybını minimumda tutar ve oyuna halen ortak olabilirdi.

Şekil 2’de dikkat ederseniz merdivene benzer bir şeklin oluşmasının sebebi siyahın bir sağdan ve bir soldan hamle yaparak beyazı tek nefese düşürmesi. Burada ana kural bir sağdan ve bir soldan oynamak değil beyazı gelecek hamlelerin hepsinde tek nefese düşürebilmek. Bunun için en yaygın teknik sağdan ve soldan oynamak olsa da bu kimi pozisyonlarda değişebilir.

Şekil 3

Şekil 3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Eğer siyah yanlış yere oynar ve beyazı elinden kaçırırsa onu tekrar yakalaması mümkün olmaz. Beyaz eline fırsat geçtiği anda siyahın arkasında bıraktığı zayıflıklardan faydalanır. Bu siyah için oldukça ağır sonuçlar doğurabilir. Şekil 3’te siyah 11 nolu hamleyi yaparak beyazın üç nefese kavuşmasına neden olmuştur. Artık beyazın karşı atağa geçmesi için elinde bir fırsat vardır. 14 nolu hamle bir karşı ataktır, siyahın iki taşı birden tek nefese düşürülmüştür. (Siyah 11 nolu hamle yerine beyaz 12 noktasına hamle yapmalıydı.)

Şekil 4

Şekil 4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Merdiven tekniğinin boşa çıkmasında bir başka faktör kovalanan grubun bir dosta kavuşması olabilir. Şekil 4’te üçgen işaretli beyaz taşı siyah merdivene alamaz çünkü yuvarlak işaretli beyaz taş buna engel olmaktadır.(Yuvarlak işaretli taşa “merdiven bozucu/ladder breaker” denir.) Siyahın yine de ısrarcı olması durumunda neler olduğuna şekil 5’te bakalım.

merdiven5

Şekil 5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şekil 5’te kovalanan beyaz grup merdiven bozucuyla birleştiği anda üç nefese kavuşmakta ve bir sonraki hamlede siyaha karşı atağa geçebilmektedir. Beyaz üç nefese kavuştuğu anda artık tahtada merdiven pozisyonu kalmaz çünkü siyah onu tek hamlede tek nefese düşüremez.

Merdiven tekniği en genel anlamda rakibi kaçamayacağı şekilde her hamlede tek nefese düşürerek esir etmekse şekil 6 ve 7’deki sekansların da merdivene örnek teşkil ettiğini not edelim.

Şekil 6

Şekil 6

Şekil 6 en bilinen sekanslardan birini gösteriyor. Birinci çizgide kovalanan bir grup yol üstünde yardımcı bir grubu olmadığı sürece kaçamaz. Bu sebeple birinci çizgi(yani tahtanın en kenarındaki çizgi) “ölüm çizgisi” olarak da adlandırılır. Bir başka bakış açısıyla bu aynı zamanda merdiven tekniğidir.

Şekil 7

Şekil 7

Şekil 7’de siyah “bir sağdan bir soldan” olarak tarif edebileceğimiz yaygın kovalama tekniğini uygulamamıştır. Çünkü o zaman merdiven bozucu beyaz taş devreye girecekti. Ancak tahtadaki diğer siyah taşlar sayesinde sırayı bozmasına rağmen beyazları esir edebilmiştir. Bu sebeple önemli olanın herhangi bir tekniği ezbere kullanmaktan ziyade mevcut durum için en uygun tekniği keşfetmek olduğunu yine belirtelim.

Şekil 8

Şekil 8

Merdivenler şimdiye kadar çalıştığımız şekillerden çok daha karmaşık haller alabilir. 10, 20 ve hatta 50 hamle ötesini okumanız gerekebilir. Bu sebeple merdiven çalışmak gelecek hamleleri okuyabilmek adına önemli bir egzersiz. Şekil 8’de Nakayama Noriyuki’nin Sevgililer Günü için hazırladığı soruya göz atabilirsiniz. Siyah 1 nolu hamleyle üçgen işaretli beyaz grubu esir etmeye niyetleniyor. Ama bunu başarabilecek mi?

Şekil 9

Şekil 9

Şekil 9’da beyazın kaçışını ve siyahın kovalamasını görebilirsiniz. Uzun bir kovalamanın sonunda nihayetinde zafer siyahın. Siyah oyuncu bu galibiyeti kendisini izleyen sevgilisine ithaf edebilir.

Yazan: Mehmet Emin Barsbey

Not: Bu yazı Akıl Oyunları Dergisi Sonbahar 2012 sayısında yayınlanmıştır.

0 cevaplar

Cevapla

Yazıyla ilgili yorumlarınızı yazabilirsiniz.
Buraya yorumlarınızı yazabilirsiniz!

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir