go oyununda daha iyi olmak için

Go’da nasıl daha iyi olabilirsiniz?

Editörün notu: Bu yazı Go’ya yeni başlayanlardan çok Go’yu temel seviyede öğrenmiş ve daha ileri seviyelere ulaşmaya çalışanları hedeflemektedir.

Go oynayan hemen herkes sürekli daha iyi olmak ister. Ben bunu tıpkı “Rahat yaşamak için ne kadar paraya ihtiyacınız var?” konulu ankete benzetiyorum. Anket sonucunda görüldü ki çoğu kişi gerçek ihtiyacının iki katını söyledi ki bu da 200$ da olabilir 2.000.000.000 $ da.

Daha İyi Olmak ya da Olmamak

Go’da olup biten de bu örneğe benzemektedir. Her zaman yalnızca 1 ya da 2 seviye yükselince tatmin olacakmışsınız gibi hissedersiniz. Peki ama neden? Oyuncular genelde “Gerçek ilerlemenin” hemen biraz üst seviyelerinde olduğunu düşünürler – biraz ilerleyince Go’nun güzelliklerini görmeye başladıklarına inanırlar ve artık “birazcık daha güçlü olursam Go’nun neyle ilgili olduğunu anlayacağım”  diye düşünürler.

“Niçin”leri bir tarafa atıp , “nasıl”ları düşünürsek, oyununuzu geliştirmeniz için çalışmanızın içermesi gereken 5 temel eleman var.

  • Oyun Oynamak
  • Yaşam ve Ölüm
  • Joseki
  • Pro Oyunları
  • Oyuna Karşı Olan Tutum

Yazının devamında bu 5 bileşeni birer birer ele alacağım ve bir oyuncunun bu bileşenlere, çalışma anlayışına göre değişen, 3 anlayış çerçevesinde nasıl çalışılması gerektiğini özetleyeceğim: Rahat, İçten ve Ciddi.

Oyun Oynamak

Gerçekten ilerlemek istiyorsanız oynamak kesinlikle en önemli unsur. Eğer Go Seigen gibi bir dahi değilseniz, ne yazık ki oynamadan oyununuzu geliştirmeniz imkânsız. Eğer oyununuzu çok geliştirmek istiyorsanız, çok oyun oynamalısınız. Bunun başka alternatifi yok.

Fakat oynamak tek başına yeterli değildir. Herkes geceler boyu hızlı oyunlar oynayıp, oyununu bir türlü geliştiremeyen oyuncuları bilir. Oynarken, hamlelerin sizi yeni konseptler üretmeye zorlaması çok önemli.

Go oyununda daha iyi olmak

Go oyununda daha iyi olmak için çok pratik yapmak zorundasınız.

Yeni konseptleri hızlı bir şekilde üretmenin en kolay yoluysa Go kitapları okumaktır. Profesyonel oyunculardan ders almaksa bazen daha faydalı olabileceği gibi pek de pratik olmayan bir seçenek. Çünkü öğrendiğiniz yeni bilgiler verdiğiniz parayla kısıtlı olacaktır. Benim size önerim, gerçekten ilerlemek istiyorsanız, ne bulursanız tekrar tekrar okuyun.

Kitaptan okuyarak öğrendiğiniz konseptleri, oyununuzda uygulamaksa işin en zor tarafı ki bu sebepten bu noktada oyuncunun tutumu çok önemli. Her hamlenizde “kendimi rahat hissettiğim değil, düşündüğüm hamleyi oynamalıyım” diye yoğunlaşmalısınız.

İlerlemek için, oyunlarınızdan sonra, oyunuzu analiz etmeniz çok mühim. Yenseniz dahi, hatalarınızı bulmaya çalışın. Hatta rakibinizin sizi yenmesi için hangi hamleleri yapması gerektiğini düşünün. Oyunun tümünü hatırlamasanız bile, hatırlayabildiğiniz kadar tekrar oynamaya çalışın (Tabi internet üzerinden oynuyorsanız böyle bir sorun yok). Yüksek seviyeli bir oyuncuya danışma şansınız varsa, ki internet de bolca güçlü oyuncu mevcut, onlardan oyununuzu analiz etmesini rica edin. Eğer internette oyunlarınızı analiz edecek oyuncu tanımıyorsanız http://gtl.xmp.net sitesini ziyaret edin ve oyununuzu yorumlanması için siteye yükleyin. Ama unutmayın, eğer oyununuzu kaydedip, tekrar oynamayı ya da inceletmeyi planlıyorsanız ciddi oynayacağınızdan emin olun.

Rahat

İçten

Ciddi

Bildiklerinizi uygulayabilmeniz için olabildiğince fazla oyun oynayınOlabildiğince ciddi oynayın ve oyunlardan sonra oyunlarınızı analiz edin.Her hafta en az 2 ciddi oyun oyun oynayın ve bu oyunları sizden daha güçlü bir oyuncuyla tartışın.

Yaşam & Ölüm

Okuyabilme (oyunu okuyabilme, görme) yeteneği Go’nun en önemli elementidir. Bir keresinde yaşam ve ölüm üzerine yazdığım bir makalede şöyle demiştim: “Yaşam ve Ölüm problemi çözmek tıpkı antrenman yapmak gibidir, eğer terleyecek kadar çalışmıyorsanız, size bir faydası olmaz”. Ancak şu an, bu cümlemin ne kadar doğru olduğundan emin değilim. Görebilme ve oyunu okuyabilme yeteneklerinin yanında, kritik noktaları hissetme ve temel şekil bilgisine sahip olma, yaşam-ölümde oyuncuya yardımcı olur. İlk ikisini zorlu bir çalışmayla elde edebilirsiniz, fakat diğerlerini yaşam ve ölüm problemlerini, üzerlerine pek düşünmeden (1-2 dakika düşünüp sonra cevaba bakma şeklinde), inceleyerek de kavrayabilirsiniz. Go oynarken kötü alışkanlıklar kazanmak kolaydır. Her ikisi de (Problem üzerine enine-boyuna düşünme ya da probleme göz atıp hemen cevabı öğrenme) bir şekilde işe yarar görülebilir, fakat cidden geliştirmek isteyen biri için problemleri “mükemmel” şekilde (Kesin cevabı bulana kadar üzerine düşünerek) çözmelidir.

Eğer bu yöntemi, seviyenizin üstündeki bir problem için uygularsanız gerçekten sinir bozucu olabilir. Problemlerden en çok verimi alabilmek için sizin zorlayan ama çözmenizin de imkânsız olmayan problemler seçin. Size önerebileceğim temel tesuji ve Yaşam ve Ölüm problem kitapları ise şunlar:

  • Graded Go Problems for Beginners
  • Basic Techniques of Go
  • Tesuji
  • Strategic Concepts of Go
  • Life & Death
  • Maeda’s Tsume Go Vols. 1-3 (japonca)

Rahat

İçten

Ciddi

Sadece problemlere göz atın ve yanıtını inceleyin.Problemlere göz atın ama haftada en az 7 problemi “mükemmel” şekilde çözün.Her gün 5 problemi mükemmel şekilde çözün. Daha önce çözdüğünüz problemleri tekrar gözden geçirin.

Joseki

Japonya’da Go çalıştığım zamanlar, ne zaman joseki çalışmak için Goban’ın karşısına otursam Ryu gelir ve kendisinin hiç joseki bilmediğini ve benim de çalışmamın oyunumu kötüleştireceğini söylerdi. Bense bu konuda biraz şüpheliyim. Sonuçta kendisi oyunlarında uygun josekiyi yaratacak kadar güçlü bir oyuncu, ama ben değilim.

Benim gibi “faniler”, Janice Kim’in önerisine kulak vermeli: “Bilgi güçtür.” Eğer bir pozisyonda hangi hamlenin doğru olduğunu biliyorsanız, bu sizin hata yapma şansınızı 0’a indirirken rakip hala yanlış bir cevap verebilir ve bu gerçekten önemli bir koz. Ayrıca; zamanınızı, zor duruma düşecek olan grubunuzu nasıl yaşatacağınızı düşünerek değil, josekiden sonraki varyasyonları hesaplayarak kullanabilirsiniz.

ANCAK

Josekiyi yalnızca ezberlemek sizi kolayca tehlikenin içine çekebilir. Josekide yaptığınız hamlenin anlamını bilmeden oynarsanız, komplike bir durumla karşılaştığınızda eliniz kolunuz bağlanacaktır.

Eğer josekideki hamle diziliminin neden en iyi hamleler olduğunu anlamazsanız, rakibiniz josekinin dışına çıktığı zaman onu cezalandıramazsınız. Şunu unutmadan ekleyelim, joseki dışı hamleler genelde birkaç puanla cezalandırılır. Josekiye hâkim olmayan biriyse, panikle,  rakibi tamamen öldürmeye çalışır ve kendisi kolayca tuzağa düşebilir. Ayrıca rakip “overplay” yaptığı zaman ezberleyen kişinin verdiği cevap yavaş kaçacaktır ve rakip bundan kazanç elde edecektir.

“In The Beginning” (Ishigure) ve “Opening Theory Made Easy” (Otake)  kitaplarını okumak size açılışta ve oyunun genelinde güç katacaktır. Eğer kendinizi ciddi joseki çalışmaya hazır hissediyorsanız “Ishida’s dictionary” size en faydalı olacak joseki ansiklopedisi.

Rahat

İçten

Ciddi

Joseki çalışarak kendinizi yormayın.Her oyununuzdan sonra, oynanan josekileri inceleyin.Josekiyi doğru çalışmanın yolu, tüm josekilerdeki hamlelerin niçin en iyi hamle olduğunu anlamaktan geçer. Ne yazık ki bu gerçekten çok zor bir çalışma (Güçlü amatör oyuncular için aynı durum geçerli.) Ancak çalışmanız her halükarda size yararlı olacaktır. Çalışırken josekiden sonraki durumun 2 taraf için eşit olduğunu aklınızdan çıkarmazsanız, pozisyonları yorumlama yeteneğiniz gelişecektir.

Pro Oyunları

Geleneksel olarak, gelecek vadeden pro oyuncuların çalışma programında mutlaka eski ustaların oyunları ve güncel turnuvalardaki en iyi oyuncuların oyunları (açılış teorilerindeki gelişmeleri takip edebilmek için) bulunur. Birçok amatör bana bu programın pro’lar için uygun olup olmadığını sordu, evet pro’lar için oldukça uygun bir çalışma programı. Fakat yüksek amatör dan seviyelerine kadar bu programı uygulumak muhtemelen çalışmak için en verimsiz yol olacaktır.

Profesyonel oyunlardaki hamlelerin seviyesi gerçekten yüksektir ve birçok hamlenin, çok güçlü amatörlerce bile, anlaşılması güçtür. Detaylı yorumlar biraz yardımcı olabilir, ama nispeten daha zayıf oyuncuların şekil bilgisi dışında pek bir şey kazanabileceklerini zannetmiyorum. Yanlış anlaşılmak istemem, pro oyunları tabiî ki çok değerli, ancak ona ayırdığınız zamanda yorumlanmış oyunları içeren kitapları okumak, amatör oyuncular için çok daha yararlı olacaktır. Pozisyonları “öğretici” şekilde açıklayan ve amatörler için yararlı olma olasılığı yüksek oyunların seçildiği bir kitap, rastgele seçilmiş pro oyunlarını incelemekten çok daha yararlı olacaktır.

Rahat

İçten

Ciddi

Sıfırdan başlayarak pro oyunlarını oynayın.Detaylı analizleri olan pro oyunlarını oynayın ve yorumları hamlelerin mantığıyla birleştirmeye çalışın. Eğer elinizde yorumlanmış oyun yoksa, oyunu oynarken sıradaki hamlenin ne olduğunu tahmin ederek ilerleyin.Bir sonraki hamlenin ne olduğunu tahmin edin ve oyunu ezberleyene dek tekrar tekrar oynayın, Ezberlemeninse en iyi yolu, her bir hamlenin anlamını kavramaktır.

Oyuna Karşı Olan Tutum

Bu kısmı en sona koymamın sebebi en önemsiz olması değil, diğer 4 maddeye uygulanabilir olması. Ne kadar hızlı ilerlediğinizi belirleyen en önemli etken “Go çalışmaya” karşı olan tutumunuzdur. Bunu lütfen her gün duyduğumuz “pozitif düşüncenin gücü” saçmalıklarıyla karıştırmayın. Kısaca söylemem gerekirse, istekli bir şekilde daha iyi oynamaya çalışmak ve öğrendiklerinizi oyununuzda uygulamaya gayret göstermeniz en önemli faktör. Bu söylediğim size apaçık, zaten bilinen bir şeymiş gibi gelebilir ama değil! Çoğu amatör oyuncu, yaptıkları çalışmayı (yanlış bir çalışmadan bahsediyorum) sürdürünce mucizevi şekilde daha iyi olacaklarını düşünür. Ne yazık ki böyle bir ilerleme sadece çok çok az kişi için geçerli olmaktadır.

Oynarken, kesinlikle ve kesinlikle konseptleri, yasakları ve kitaplardan (ya da güçlü oyunculardan) öğrendiklerinizi gözden geçirmek için çabalamalısınız. Oynarken tüm bunlara inanmışçasına kendinizi oyuna vermelisiniz.

Unutmadan, bir tekniği ya da konsepti öğrenirken şöyle bir süreç mevcuttur:

  1. Yeni bir konsept öğrenirsiniz. (Kitaptan ya da daha güçlü bir oyuncudan)
  2. Farkında olmadan, içgüdüsel olarak bu konsepti oyunlarınızda kullanırsınız.
  3. Konsepti iyice benimsersiniz ve onu doğru yerde içgüdüsel olarak kullanmak için sezgilerinizi geliştirirsiniz.

“Yeni deneyimler” acı verebilir

Kaçınılmaz olarak, yeni bir konsept size ilk açıklandığı zaman kendinizi pek rahat hissetmezsiniz. Ama durum şu ki, eğer yukarıdaki 3. basamağa geçmek istiyorsanız, 2. basamağı geçmeniz lazım. En önemli noktaysa, size doğru gibi görünenden ziyade, düşündüğünüz zaman ne doğruysa onu yapmanız. Ve zamanla bu konsept size doğru gelmeye başlayacak ve sizle birlikte gelişecektir. Çoğu insan bunu zor bulur, sebebiyse açık: Çünkü tam anlamıyla anlamadığınız bir hamleyi oynamak kendinizi tehlikedeymiş gibi hissettirir ve bu tehlike Go’da “kaybetmeniz” anlamına gelebilir.  Ama amacınız gerçekten ilerlemekse, yenmek ya da yenilmek konusunda kaygılanmayın. Çok samimiyim, bakın ben şimdi 6-dan’ım, 5-kyu iken kaybettiğim oyunlar kimin umurunda ki?

Bunu yapmak için bazı numaralar da mevcut. Alıştırma mahiyetinde oyunlar oynayın. Elbette bunu ciddi oynamayın anlamında demiyorum. Alıştırmanın sınırları dahilinde oynayabildiğiniz kadar iyi oynayın. Go hakkında en güzel şey, sadece düşünerek daha iyi olabilmeniz. Size oyunlarınızda denemeniz için birkaç alıştırma önerecek olursam:

  • Her hamlenizden önce (savaşın ortasında dahi), tahtadaki en büyük alanın neresi olduğunu kestirin ve o alandaki en iyi hamlenin hangi nokta olduğunu düşünün.
  • Boş Üçgen (Empty Triangle) yapmayın.
  • Kesilmesi mümkün olan L hamlesi yapmayın.

Yazan: David A. Mechner
Çeviri: Muammer ŞİMŞEK

Kaynak: http://www.mechner.com/david/go/improve.html

Bu yazı mechner.com web sitesinden İstanbul Go Okulu editörlerince çevrilmiştir. Bu çeviri İstanbul Go Okulu kaynak olarak gösterilmeden kullanılamaz, kaynak gösterilmek kaydıyla ticari olmayan amaçlar için izinsiz kullanılabilir. Ticari amaçlı olarak, kaynak gösterilerek dahi kullanılamaz.

0 cevaplar

Cevapla

Yazıyla ilgili yorumlarınızı yazabilirsiniz.
Buraya yorumlarınızı yazabilirsiniz!

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir